Arı kolonilerinin hırçın ya da sakin
oluşu genelde sahip olunan arı ırkayla ilgilidir. Aynı arılıkta bazı aileler son
derece sakin davranıp arıcıyı sokma davranışı göstermezken, bazı arılar ise son
derece hırçın olurlar. Arılıkta mümkün olduğunca sakin kovanlardan ana arı
üreterek çok hırçın olan ve arıcıyı canından bezdiren kovanlara verilmelidir.
Eğer arının hırçınlığı ırk
özelliklerinden kaynaklanmıyorsa bu kolonideki bir takım problemlerin işareti
olabilir. En büyük problem ise kovandaki besin miktarının kritik seviyeye inmiş
olmasıdır. Arazide nektar kaynaklarının bol olduğu dönemlerde arılar genelde çok
sakin olurlar.
Arıları genelde hırçınlaştıran
faktörler ve dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
a) Kovan muayenesini genelde işçi
arıların arazide olduğu saatlerde yapmak gerekir. Çünkü dışarıda çalışan işçi
arılar, kovan içinde çalışan genç arılara nazaran daha sokucu olurlar. Sabah
güneşin doğmasıyla birlikte öğle sıcağı bastırmadan az evvelki zamana kadar olan
süre en iyisidir. Öğle sıcağının bastırdığı saatlerde kovanı kesinlikle açmamak
gerekir.
b) Fırtınalı, yağmurlu, soğuk ve
rüzgarlı havalarda kovan kapağını açmak arıları fazlasıyla hırçınlaştırır.
c) Arılığın içine korkulu ve
telaşlı hareketlerle girmek de yanlıştır. Ani hareketler arıları koruma
içgüdüsüyle hırçınlığa sevkeder.
d) Kolonya, esans, parfüm gibi sert
kokulu şeyler sürerek arılığa yaklaşmamak gerekir. Bu tür sert kokular koklama
duyusu çok gelişmiş olan arının dikkatini çeker ve onları hırçınlaştırır.
e) Arı yığınları üzerine üflemek,
nefesi doğrudan arıların üzerine doğru vermek de arıyı kızdırır.
f) Kovan bakımı yapılacağı zaman
gayet sakin ve seri hareket etmek gerekir. Özellikle üst örtüsünü açarken aşırı
gürültü çıkarmak, ya da çerçeveleri zorlayarak çıkarırken sağa sola çarpmak yine
arıları hırçınlaştıran sebeplerden birisidir.
g) Arıların uçuş yolları üzerinde
durmamak gerekir. Özellikle kovan muayenesi esnasında kovanın arkasında durmak
gerekir. Eğer kovanın önünde durulursa arı kolonisi bunu kendisine bir saldırı
olduğunu zannederek hırçınlaşır.
|